• Nauczyciel wspomagający (asystent):

  - wraz z wychowawcą i nauczycielami przedmiotu dostosowuje metody i formy pracy z uczniem do jego potrzeb i możliwości psycho-edukacyjnych.

  - Postępuje zgodnie z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu.

  Na przykład:

  - Wskazuje uczniowi właściwy fragment tekstu do przeczytania, kiedy grupa czyta cały tekst.

  - Zakreśla (najlepiej na kolorowo) najważniejsze informacje, podczas gdy grupa ma je samodzielnie znaleźć.

  - Upewnia się dodatkowo, indywidualnie, czy uczeń zrozumiał polecenie.

  - Monitoruje pracę ucznia; sprawdza, czy uczeń podąża za tokiem lekcji

  - W miarę potrzeb zadaje pytania dodatkowe, które naprowadzają ucznia na właściwą odpowiedź, pozwalają znaleźć rozwiązanie. 

  - Dostarcza wskazówek pomocniczych („szkieletu”), które pomogą w wykonaniu złożonego zadania,

  -  Decyduje o zrobieniu przerwy śródlekcyjnej, np. dając uczniowi możliwość wyciszenia się.

  -  Może wydłużyć czas na wykonanie zadania.

  - Może zadecydować, że dane zadanie będzie dokończone później lub następnego dnia.

  - Może ustalić, że zaliczanie danego zakresu materiału (sprawdzian) będzie rozłożone na etapy (ustala to z nauczycielem wiodącym/przedmiotu).

  - Może ustalić konkretne zadanie dla ucznia, gdy pracuje on w grupie z innymi dziećmi.

  - Może dostarczyć dodatkowych pomocy dydaktycznych, np. modele przestrzenne brył itp.

1. Modeluj poprawne wypowiedzi – mów do ucznia pełnymi, wyraźnymi zdaniami.

2. Moduluj głos, podkreślaj kluczowe elementy komunikatu – monotonny, „płaski” ton sprawi, że dziecko szybciej straci koncentrację. Dbaj o odpowiednie tempo wypowiedzi – oddzielaj słowa, wyraźnie akcentuj koniec zdania.

3. Dbaj o to, by Twoje komunikaty były proste, zwięzłe i jednoznaczne (np.: „Usiądź na swoim krześle!” zamiast: „Tyle razy cię prosiłam i powtarzałam, że w czasie lekcji się nie chodzi po klasie, bo to przeszkadza.”).

4. Jeśli kierujesz komunikat bezpośrednio do dziecka, stań w bliskiej odległości, dbaj by Twoja twarz była na poziomie twarzy dziecka.

5.Używaj słownictwa dostosowanego do poziomu rozumienia dziecka: wybieraj słowa znane, konkretne, precyzyjne (np.: „Wyjmijcie pędzle i farby!” zamiast: „Przyszykujcie swoje przybory plastyczne!”).

6. Dawaj dziecku czas na przetworzenie komunikatu. Niektóre dzieci potrzebują kilku, inne kilkunastu sekund, aby zareagować na polecenie czy komentarz. Unikaj wielokrotnego, szybkiego powtarzania polecenia. Jeśli uczeń nie reaguje – zwróć na siebie jego uwagę (np. dotknij ramienia) i wtedy wolno, wyraźnie powtórz komunikat.

7. Upewniaj się, czy dziecko rozumie, co zostało powiedziane – poproś, by określiło swoimi słowami, co ma teraz zrobić. Nie proś o powtórzenie komunikatu – uczeń może bardzo dobrze odtworzyć słowa, które usłyszał, ale nie jest to równoznaczne ze zrozumieniem ich. 8. Pamiętaj, że ironia, sarkazm, metafory mogą być dla twojego ucznia niezrozumiałe, będą traktowane dosłownie (Mówiąc do ucznia, który – zamiast wykonywać obliczenia – rysuje: „Ależ rysuj sobie, zadanie poczeka!”, ryzykujemy, że potraktuje to jako przyzwolenie i… będzie rysował dalej). 

9. Wyjaśnij uczniowi dokładnie, co oznacza „słuchać kogoś” – rozbij umiejętność na mniejsze elementy. Uważne słuchanie to np.: bycie cicho, kiedy ktoś mówi, zwrócenie twarzy i ciała w stronę osoby, która mówi, trzymanie rąk i nóg przy sobie w czasie rozmowy.

10. Pamiętaj, że dla dziecka z ZA bardzo istotnym kanałem komunikacji jest wzrok. Staraj się wspomagać swoje wypowiedzi wizualnie – przyciągnie to uwagę dziecka i pozwoli mu dłużej zachować koncentrację. W tym celu możesz wykorzystać: wyrazistą ekspresję (żywa mimika, wyrazisty ton głosu, odpowiednia postawa ciała); gesty naturalne (inscenizacja); przedmioty/rekwizyty związane z danym tematem, aktywnością; fotografie, symbole, rysunki; filmy, prezentacje multimedialne.